Tiamana

Nō Wikipedia Māori
Bundesrepublik Deutschland
Tūwehe Whakaminenga o Tiamana
Pīwari o Tiamana Tohu o Tiamana
Pīwari Tohu
Pepeha: Einigkeit und Recht und Freiheit
(Kotahitanga, Pono, Mana)
Ngaringari: Das Lied der Deutschen
Te Waiata o ngā Tiamana
Tiamana
Tiamana
Tāone matua  Pearīni
Pae: 52°31′N 13°24′E / 52.517, 13.4
Tāone nui  Pearīni
Reo whaimana Tiamana
Kāwanatanga
• Āhua Whakaminenga
• Tumuaki Joachim Gauck
• Pirimia Angela Merkel (CDU)
Whakatūranga  
• Emepaea Tapu Rōma 843 (Tiriti o Verdun) 
• Whakaminenga o Tiamana 8 Pipiri 1815 
• Emepaea o Tiamana 18 Kohi-tātea 1871 
• Whakaminenga 23 Haratua 1949 
• Whakakotahitanga 3 Whiringa-ā-nuku 1990 
Mema o te EU 25 Poutū-te-rangi, 1953
(Tiamana-ki-te-uru)
Rahi
• Katoa 357,050 km² (63)
137,858 sq mi 
• Wai (%) 2.416
Taupori
• 2005 tau tata 82,438,000 (14)
• 2000 kautenui n/a
• Kiato 230.9/km² (50)
598.5/sq mi
GDP (PPP) 2005 tau tata
• Katoa $2.522 miriona miriona nui (5)
• Mā ia tangata $30,579 (17)
GDP (tautapa) 2005 tau tata
• te katoa $2.797 miriona miriona nui (3)
• mā ia tangata $33,854 (19)
HDI  (2004) 0.932 (nui) (21)
Moni Euro € (EUR)
Wāhiwā CET (UTC+1)
• Raumati (DST) CEST (UTC+2)
Tohu ipurangi .de
Tohu waea +49

Ko Tiamana (reo Tiamana: Deutschland), arā te Tūwehe Whakaminenga o Tiamana (reo Tiamana: Bundesrepublik Deutschland), tētahi whenua ki te pokapū o Ūropi.

E whirinaki ana a Tiamana (mai te Raki, me te matawā) ki Tenemāka, te Moana Raki, Pōrana, Tīekia, Ateria, Huiterangi, Wīwī, Rakapuō, Pehiamu, Hōrana me te Moana Baltic. E 357,021 km² tōna rahinga whenua.

Ko Tiamana te whenua taupori nui rawa o te Kotahitanga o Ūropi, me ōna kirirarau e 82 miriona. Ahakoa ko Pearīni te tāone matua, tāone nui rawa hoki me ōna kainoho e 3,410,000, ko te rohe o Rine-Ruhr kē te kāhui nohoanga tuatahi o te whenua nō ngā tāngata neke atu i te 10,000,000 e noho toha ana ki ngā tāone o Düsseldorf, Koln, Essen, Dortmund, Duisburg me Bochum. Ko Tiamana te kaipōwhiri manene tuatoru o te ao i te mea 12% o tōna taupori he mea whakawhānau tāwāhi mai; ko te nuinga o ēnei i ahu mai i te Whenua Korukoru. Ko te reo Tiamana te reo whaimana.

He tūwehe whakaminenga pāremata a Tiamana me ōna wehenga (Bundesländer) 16. He peke rohe Euro, Rūnanga o Ūropi, Kotahitanga Aorere, NATO, Whakahaere Ruruku Whakahiato Ōhanga, G8 me te G4. Koia te ōhanga tuatoru o te ao, te kaikaweatu tuatahi me te kaiwhakapau pūtea waonga tuaona. He teitei te pai oranga kua whanake a Tiamana mō ōna kainoho, waihoki tōna pūnaha maru hapori. He tūnga pūtake tōna i ngā take o Ūropi, ā, he amorangi pūtaiao, hangarau whakahirahira hoki.

Nō mua mai o te tau 100 ka mōhiotia tētahi rohe e kīia nei ko Tiamana, reira noho ai ētahi iwi Tiamani. Mai te tau 962 tae noa ki 1806 i noho whakaawetia e Rāwhitirangi o roto o te Emepaia Tapu o Roma. I whakakotahitia tuatahitia a Tiamana nō te mutunga o te Pakanga Wīwī-Puruhia i te tau 1871 i raro i tētahi wehenga kua whakaawetia e Puruhia. I weheruatia anōtia a Tiamana nō muri i te Pakanga Aorere Tuarua e ai ki ngā rohe i whetaina e ngā Uku. Kua whakakotahitia whakamutungatia nō te 3 Whiringa-ā-Nuku 1990, arā, 11 ngā marama ā muri i te wetewete i te Pakitara o Pearīni, nōna tēnā whakakotahitanga i tīmata ai mō te iwi whānui.

Tāone nui[takatā | takatā pūtake]

Nā ō rātou taupori i 2011

  1. Pearīni (Berlin) - tāone matua
  2. Hamapaka (Hamburg)
  3. Munich
  4. Cologne
  5. Frankfurt
  6. Düsseldorf
  7. Stuttgart
  8. Dortmund
  9. Essen
  10. Bremen
  11. Dresden
  12. Hanover