Savai'i

Nō Wikipedia Māori
Te motu o Savai'i
Nga kōhine ka kawaina te kawa (ava ), 1911

Ko Savai'i te motu nui rawa atu i te whenua o Hāmoa.[1] Mo nga Hāmoa, ko tētahi ingoa mo tenei motu, ko Salafai.

Te wharenui ki te kainga o Lelepa

He 43,103 (2006) nga tangata e noho i roto o te motu katoa.[2] E tu Savai'i whakatehauāuru, pe tekau nga maero, ki te motu o Upolu.[3] E noho nga tangata katoa i o ratou papakainga. I roto o Hāmoa, ko te whaka Hāmoa (fa'a Samoa) te wairua me nga mea mauri o nga tangata whenua. He tapu nga kaumatua. Ko matai te kupu i te reo Hāmoa mo nga ariki o nga kainga.

Ko Salelologa te taone nui, e tu i te takutai rāwhiti. Te papakainga o Falealupo te Rārangi Huringa Wā o te Ao, ā, koia te kāinga hauāuru rawa atu i Hāmoa.

I taua wā, i nga tau i te timatanga o 1900, nā timata te motuhaketanga Mau a Pule ki Savai'i i te papakainga o Safotulafai. Ko Lauati Namulau'ulu Mamoe tētahi o ngā toa rangatira o te Mau a Pule. Ko te wā o tana matenga ko te tau 1915 ki te motu o Tarawa.

Takiwā tōrangapū[edit | edit source]

He 11 nga takiwā tōrangapū i roto o Hāmoa katoa, e 6 i roto o Savai'i me 5 i te motu o Upolu me nga motu iti'iti ētahi atu. Nga takiwā tōrangapū e 6 kei te raki o Savai'i, ko Fa'asaleleaga, Gaga'emauga, Gaga'ifomauga, Palauli, Satupa'itea me Vaisigano.

Whakaahua[edit | edit source]

Tohutoro[edit | edit source]

  1. Samoa Territorial Constituencies Act 1963. Pacific Islands Legal Information Institute. He konae pūranga nō te taketake i te 2011-06-05. He mea kite i te 6 January, 2009.
  2. Population and Housing Census Report 2006. Samoa Bureau of Statistics (July 2008). He mea kite i te 6 January, 2009.
  3. Hart, S.R., Koppers, A. A.; Russell, J. A.; Staudigel, H. (2006). New 40Ar/39Ar Ages for Savai'i Island Reinstate Samoa as a Hotspot Trail with a Linear Age Progression. The Smithsonian/NASA Astrophysics Data System. He mea kite i te 6 Hanuere, 2009.
Commons:Category
Kei te Wikimedia Commons he whakaahua atu anō mō

Savai'i