Tītoki

Tītoki
Scientific classification
Mātāmuatanga:	Plantae
Wehewehenga:	Magnoliophyta
Pūtoi:	Magnoliopsida
Pūtoi:	Sapindales
Whānau:	Sapindaceae
Puninga:	Alectryon
Momo:	A. excelsus
Binomial name
	Alectryon excelsus; Gaertn.

Ko te Tītoki he rākau whakaruruhau nō te ngahere o Aotearoa. Ko ngā rau he tāwhera. He wherowhero ngā hua. He pango te karihi, ka taona i ōna rā, ka whakawiria hoki, kia taea ai te hinu. Ki ētahi, he ingoa reo Māori anō, arā he Tītongi. Ko te ingoa pūtaiao he Alectryon excelsus, ko te ingoa reo Pākehā he New Zealand Ash, engari kāore tērā ingoa e tino rangona ana i ēnei rā.

Hoto ki waho

New Zealand Plant Conservation Network, URL:Alectryon excelsus, he mea kite i te 10 o ngā rā o Haratua, 2007.

He whakaahua, he konae mō Tītoki kei te Wikimedia Commons.

Tohutoro

Metcalf, Laurie, 2002. A Photographic Guide to Trees of New Zealand. Tāmaki-makau-rau: New Holland.
Salmon, J.T., 1986. The Native Trees of New Zealand. Te Whanga-nui-a-Tara: Heinneman Reed.

Ngā Rākau o Aotearoa

Rākau whakaruruhau:	Hīnau • Horoeka • Horoeka (taratara) • Houhere • Houhere ongaonga • Houhi puruhi • Kaikōmako • Kāmahi • Kānuka • Kaponga • Karaka • Maire rauriki • Maire rōroro • Maire taiki • Maire tawake • Mamaku • Mangeao • Parapara • Puahou • Pōhutukawa • Pūriri • Raukawa • Tarata • Tawāpou • Tāwari • Tāwhiri • Tītoki • Tōwai • Whekī • Whekī ponga
Rākau whakakake:	Hututāwhai • Kahikatea • Kauri • Kawaka • Maire raunui • Manoao • Mataī • Miro • Pāhautea • Rātā (Te Ika-a-Māui) • Rātā (Te Wai-pounamu) • Rewarewa • Rimu • Tānekaha • Taraire • Tawa • Tāwhai • Tāwhai maunga • Tāwhai pango • Tāwhai raunui • Tōtara • Tōtara kōtukutuku
Rākau whakauru:	Akeake • Aute • Houpara • Inanga (rākau) • Kāpuka • Kohekohe • Kōtukutuku • Kōwhai raunui • Kōwhai rauriki • Māhoe • Māhoe wao • Mānuka • Māmāngi • Mānawa • Neinei • Ngaio • Nīkau • Pāpāuma • Patē • Porokaiwhiri • Pukanui • Putaputawētā • Tī • Wharekohu • Whau
Aka:	Aka kiore • Aka kura • Aka torotoro • Akatea • Kareao • Kiekie • Kūmara • Mangemange • Māwhai • Pāpāuma • Rātā (Te Ika a Māui) • Rātā (Te Wai Pounamu)
Mauwha:	Aute tāranga • Hangehange • Horopito • Karamū • Kawakawa • Kōkomuka tāranga • Korokio tāranga • Koromiko • Kōwhai ngutukākā • Kūmarahou • Māhoe raumātotoru • Maire hau • Mākaka • Matuku roimata • Mingimingi • Monoao • Poroporo • Ramarama • Rangiora • Raukūmara • Tarakupenga • Tauhinu korokio • Tūpare • Tūrepo • Tutu • Tutu papa • Whakataka
Otaota:	Hīoi • Horokaka • Hue • Koru • Pārerarera • Pātōtara • Pirikahu • Piripiri • Pūhā pororua • Pūhā tiotio • Rauhuia • Remuremu • Remuroa • Runa • Taramea • Tūkōrehu • Tutukiwi • Uwhi • Waewae koukou • Waiū o kahukura
Otaota hāwere:	Kahakaha • Peka ā-waka • Petako pāraharaha • Pirinoa • Raupeka • Tāpia • Whiri o raukatauri • Winika
Whara:	Harakeke • Kahakaha • Kōwharawhara • Kuta • Māika • Oioi • Pātītī • Pīngao • Raupō • Raupō taranga • Taro • Tī koraha • Toetoe • Wīwī
Huruhuru whenua:	Kiokio • Kōwaowao • Mokimoki • Mouku • Petako • Petako pāraharaha • Rarauhe
Pūkohu:	Angiangi • Manehurangi • Pāhau kākāpo • Wheuwheu

He maramara noa iho tēnei tuhipānui. Tirohia ngā tikanga whakapai mō tēnei paetukutuku reo Māori. Māu pea e tāpiri ētahi kōrero kia tāroa ake?