Raukawa (rākau)

Raukawa
Whakarōpūtanga pūtaiao
Mātāmuatanga:	Plantae;
Tapahanga:	Magnoliophyta;
Rōpū:	Magnoliopsida;
Pūtoi:	Apiales;
Whānau:	Araliaceae;
Puninga:	Raukaua;
Species:	R. edgerleyi;
Ingoa pūtaiao
	Raukaua edgerleyi;
Aranga ōrite
	Pseudopanax edgerleyi

Ko te Raukawa he rākau whakaruruhau o Aotearoa. He kakara ngā rau o tēnei rākau. Kua mata te Raukawa, kua nihoniho, kua tawheratoru ngā rau. Me he rākau pakari, he toitū he tawherarua kē ngā rau. I te wā i haere ai a Māhina-a-rangi, wahine a Tūrongo, ki Waikato, ka tae mai ki kō tata mai o Tīrau, ka whakamamae a Māhina-a-rangi. He puia i taua wāhi, ā, ka noho ia i reira whānau ai. Ka whānau tana tamaiti, he tāne, ka tapā e ia te ingoa ko Raukawa, hei whakamaharatanga ki te hinu raukawa i whakawahia rā e ia ki a ia i a rāua ko Tūrongo e whakawhaiaipo ana. Ko te waiariki i kaukau ai ia I te wāhi i whānau ai ia ka tapā te ingoa ko Te Wai-takahanga-a-Māhina-a-rangi, ā, koirā anō te ingoa inaianei. Ko te ingoa pūtaiao he Raukaua edgerleyi.

Hoto ki waho[edit | edit source]

Raukaua edgerleyi. New Zealand Plant Conservation Network. He mea kite i te 2007.07.02.^{[dead link]}

Tohutoro[edit | edit source]

Metcalf, Laurie, 2002. A Photographic Guide to Trees of New Zealand. Tāmaki-makau-rau: New Holland.
Salmon, J.T., 1986. The Native Trees of New Zealand. Te Whanga-nui-a-Tara: Heinneman Reed.

Ngā Rākau o Aotearoa

Rākau whakaruruhau:	Hīnau • Horoeka • Horoeka (taratara) • Houhere • Houhere ongaonga • Houhi puruhi • Kaikōmako • Kāmahi • Kānuka • Kaponga • Karaka • Maire rauriki • Maire rōroro • Maire taiki • Maire tawake • Mamaku • Mangeao • Parapara • Puahou • Pōhutukawa • Pūriri • Raukawa • Tarata • Tawāpou • Tāwari • Tāwhiri • Tītoki • Tōwai • Whekī • Whekī ponga
Rākau whakakake:	Hututāwhai • Kahikatea • Kauri • Kawaka • Maire raunui • Manoao • Mataī • Miro • Pāhautea • Rātā (Te Ika-a-Māui) • Rātā (Te Wai-pounamu) • Rewarewa • Rimu • Tānekaha • Taraire • Tawa • Tāwhai • Tāwhai maunga • Tāwhai pango • Tāwhai raunui • Tōtara • Tōtara kōtukutuku
Rākau whakauru:	Akeake • Aute • Houpara • Inanga (rākau) • Kāpuka • Kohekohe • Kōtukutuku • Kōwhai raunui • Kōwhai rauriki • Māhoe • Māhoe wao • Mānuka • Māmāngi • Mānawa • Neinei • Ngaio • Nīkau • Pāpāuma • Patē • Porokaiwhiri • Pukanui • Putaputawētā • Tī • Wharekohu • Whau
Aka:	Aka kiore • Aka kura • Aka torotoro • Akatea • Kareao • Kiekie • Kūmara • Mangemange • Māwhai • Pāpāuma • Rātā (Te Ika a Māui) • Rātā (Te Wai Pounamu)
Mauwha:	Aute tāranga • Hangehange • Horopito • Karamū • Kawakawa • Kōkomuka tāranga • Korokio tāranga • Koromiko • Kōwhai ngutukākā • Kūmarahou • Māhoe raumātotoru • Maire hau • Mākaka • Matuku roimata • Mingimingi • Monoao • Poroporo • Ramarama • Rangiora • Raukūmara • Tarakupenga • Tauhinu korokio • Tūpare • Tūrepo • Tutu • Tutu papa • Whakataka
Otaota:	Hīoi • Horokaka • Hue • Koru • Pārerarera • Pātōtara • Pirikahu • Piripiri • Pūhā pororua • Pūhā tiotio • Rauhuia • Remuremu • Remuroa • Runa • Taramea • Tūkōrehu • Tutukiwi • Uwhi • Waewae koukou • Waiū o kahukura
Otaota hāwere:	Kahakaha • Peka ā-waka • Petako pāraharaha • Pirinoa • Raupeka • Tāpia • Whiri o raukatauri • Winika
Whara:	Harakeke • Kahakaha • Kōwharawhara • Kuta • Māika • Oioi • Pātītī • Pīngao • Raupō • Raupō taranga • Taro • Tī koraha • Toetoe • Wīwī
Huruhuru whenua:	Kiokio • Kōwaowao • Mokimoki • Mouku • Petako • Petako pāraharaha • Rarauhe
Pūkohu:	Angiangi • Manehurangi • Pāhau kākāpo • Wheuwheu

He maramara noa iho tēnei tuhipānui. Tirohia ngā tikanga whakapai mō tēnei paetukutuku reo Māori. Māu pea e tāpiri ētahi kōrero kia tāroa ake?