Korokī

Korokī
Kīngi Māori
Kīngi Korokī, c1930
Kīngitanga	8 Whiringa-ā-nuku 1933 – 18 Haratua 1966
Whakawahinga	8 Whiringa-ā-nuku 1933
Ingoa katoa	Korokī Te Rata Mahuta Tāwhiao
Ka puta ki te ao	16 Pipiri 1906
	Waahi Marae, Rāhui Pōkeka
Ka haere ki te pō	18 Haratua 1966
	Ngāruawāhia
Nehunga	Taupiri maunga
Kīngi tōmua	Te Rata
Kīngi tōmuri	Te Atairangikaahu
Hoa rangatira	Te Atairangikaahu Hērangi
Uri	Te Atairangikaahu mā
Kāwai rangatira	Te Wherowhero
Matua tāne	Te Rata Mahuta Tāwhiao
Whaea	Te Uranga Matai

Ko Kīngi Korokī (1908/1909? - 1966) (Korokī Te Rata Mahuta Pōtatau Te Wherowhero), nō Tainui, nō Ngāti Mahuta; he Kīngi Māori. Ko ia te matua tāne o Te Atairangikaahu.

Ko Korokī te tama pakeke rawa a Te Rata, te tuawhā o ngā Kīngi Māori. Nō te matenga o tōna matua i te tau 1933, kāore a Korokī i pīrangi kia eke hei Kīngi. Kāore ia i whakapono ka tareka e ia te waha i te Kīngitanga. I tua atu, i te tino kino te rawakore o tana iwi; e kore pea e taea e te iwi te noho hei taituarā mō te Kīngi. Heoi, i te tangihanga o Te Rata ka whakaae katoa ngā rangatira o ngā iwi kia haere tonu te Kīngitanga, ko Korokī hei Kīngi.

Puta i ngā rā katoa ko ia te Kīngi, i ngana ia kia arongia te mana o te Kīngitanga. Kāore i tautokona tana tū hei kīngi e ētahi atu rangatira pērā i a Apirana Ngata. Whakahēngia e rātou ngā kaupapa kāore i raro i te mana o te Pāremata. Hei ētahi wā ka aro te kāwanatanga ki te tūranga o Kīngi Korokī, hei ētahi wā kāore ia e arongia.

I te tau 1939, kāore i whakaaetia e te kāwanatanga kia tū a Kīngi Korokī rāua ko tōna hoa wahine ki waho o ngā waeture penihana. Koirā te take kāore i haere ngā iwi o Tainui ki te hui whakanui i te rau tau o te Tiriti o Waitangi i te tau 1940.

Ka whai a Korokī kia whakataungia ngā kerēme mō ngā whenua o Waikato i raupatutia. Heoi anō, i te tutukitanga o ngā kerēme, kāore i whakaturehia te mana o Kīngi Korokī. Atu i te paunga o te tekau tau atu i 1950 ka heke haere te hauora o te Kīngi, ka whakawātea ia i ngā kaupapa tūmatanui. Nō te tau 1966 ka mate ia i Ngāruawāhia.

Tohutoro

• Ngā Tāngata Taumata Rau URL:NZDB

Ngā Kīngi Māori

Pōtatau Te Wherowhero | Tāwhiao | Mahuta Tāwhiao | Te Rata | Korokī | Te Atairangikaahu | Tūheitia Paki

 

Ngā kaihautū 1840-1980

Ngā kaihautū 1840-1900:   Āperahama Taonui • Āpihai Te Kawau • Hāmiora Mangakāhia • Hēnare Kaihau • Hēnare Mātene Te Whiwhi • Hēnare Matua • Hēnare Tomoana • Hirini Rāwiri Taiwhanga • Hoani Nahe • Hōne Heke • Hōne Heke Ngāpua • Hōne Mohi Tāwhai • Hōne Ōmipi • Hōri Kerei Taiaroa • Horonuku Te Heuheu Tūkino IV • Karaitiana Takamoana • Matiaha Tiramōrehu • Meri Te Tai Mangakāhia • Niniwa-i-te-rangi • Nireaha Tāmaki • Pāora Tūhaere • Pōmare II • Pōtatau • Rangi Topeora • Rāpata Wahawaha • Rewi Manga Maniapoto • Riperata Kahutia • Riwha Tītokowaru • Tāmati Wāka Nene • Tāraia Ngākuti Te Tumuhuia • Tāwhiao • Te Hāpuku • Te Heuheu Tūkino III, Iwikau • Te Keepa Te Rangihiwinui • Te Keepa Te Rangi-pūawhe • Te Kooti Arikirangi Te Turuki • Te Pahi • Te Rauparaha • Te Ruki Kawiti • Te Whiti o Rongomai • Timi Kara • Tohu Kākahi • Wahanui Huatare • Wiremu Kīngi Te Rangitāke • Wiremu Pere • Wiremu Tako Ngātata • Wiremu Tāmihana • Wiremu Te Kākākura Parata • Wiremu Te Wheoro Ngā kaihautū 1900-1980:   Apirana Ngata • Eruera Tirikātene • Hēnare Balneavis • Hēni Materoa • Hoani Te Heuheu Tūkino VI • James Clendon Tau Hēnare • Korokī • Mahuta Tāwhiao • Matiu Rata • Māui Pōmare • Paraire Paikea • Rangi Mawhete • Rua Kēnana • Tahupōtiki Wiremu Rātana • Tai Mitchell • Te Puea Hērangi • Te Rangi Hīroa • Tuaiwa Eva Rickard • Turi Carroll • Whina Cooper Ngā Kāwana:   George Gipps • Te Hopihona • Pitiroi • Hōri Kerei • Tāmati Parāone Ngā Kaitōrangapū, ngā āpiha:   Constantine Henry Phipps • Edward Eyre • Francis Dart Fenton • Francis Dillon Bell • Frederick Edward Maning • Frederick Weld • Frederick Whitaker • George Rusden • Gilbert Mair • Henry George (Earl) Grey • Henry Russell • Henry Sewell • Hōne Hīhana • Jack Kent Hunn • James Crowe Richmond • James Edward Fitzgerald • James Prendergast • James Stephen • John Gorst • Joseph Gordon Coates • Julius Vogel • Lord Glenelg • Michael Joseph Savage • Norman Kirk • Peter Fraser • Ralph Hanan • Robert Stout • Te Hētana • Te Mākarini • Te Paraihe • Te Paranihi • Te Pōkiha • Te Pūhipi • Thomas Buick • Thomas Bunbury • Walter Mantell • Walter Nash • William Herries • William Martin • William Rees • William Spain Ngā kaiwhakanoho, ngā mihinare:   Edward Wakefield • George Clarke • James Cowan • Pīhopa Pomaparie • Richard Taylor • Te Harawira • Te Herewini • Te Karuwhā • Te Kerēhi • Te Koroneho • Te Mātenga